تعطیلات سخت و تعطیلات نرم
منتقدان اما میگویند تعداد روزهای تعطیل در کشور ما همین حالا نیز بسیار زیاد است و افزون بر این، اگر قرار باشد تعطیلات هفتگی به دو روز افزایش پیدا کند (یعنی روزهای پنج شنبه و جمعه)، ارتباط ایران با بازارهای جهانی که در روزهای شنبه و یکشنبه نیز تعطیل هستند، به مدت چهار روز قطع خواهد شد. این استدلال البته چندان پذیرفته به نظر نمیرسد؛ چراکه بخش عمده ارتباط با شرکتهای بینالمللی به واسطه خدمات آنلاین انجام میپذیرد و تعطیلی شرکتها و ادارات، مانعی برای برقراری ارتباط آنلاین نیست. شاید به همین دلیل باشد که اکنون در برخی از شرکتهای پیشرو در جهان، صحبت از دو نوع تعطیلات به میان آمده است: «تعطیلات سخت» و «تعطیلات نرم». در تعطیلات سخت، ارتباط کارمندان با محل کار به طور کامل قطع میشود اما در تعطیلات نرم، کارمندان در صورت لزوم از محل اسکان خود در زمان تعطیلات، به صورت مقطعی وظیفه کاری خود را انجام میدهند.
برخی از کشورهای اسلامی که عمدتا به دلیل برگزاری نماز جمعه، نمیتوانند یا نمیخواهند تعطیلات دو روزه هفتگی را به روزهای شنبه و یکشنبه منتقل کنند، راهکار دیگری برای این قضیه پیدا کردهاند. در کشورهایی مانند عمان یا عراق، روزهای شنبه نیز علاوه بر روزهای جمعه تعطیل اعلام شدهاند. این همه در حالی است که در ایران، نه تنها تعداد روزهای تعطیل در طول سال (حتی با احتساب تعطیلات عید نوروز) زیاد نیست، که در قیاس با شهروندان بسیاری از کشورهای جهان، ایرانیها روزهای تعطیل کمتری نیز دارند. در واقع اکنون حتی در بین کشورهای مسلمان نیز، معدود کشورهایی مانند ایران و پاکستان هستند که شهروندان آنها تنها یک روز تعطیل در هر هفته دارند. ایرانیها افزون بر روزهای جمعه، تنها 26 روز تعطیل رسمی دارند که با احتساب 52 روز جمعه در هر سال، در پایان 78 روز را تعطیل خواهند بود. این در حالی است که به عنوان مثال، آمریکاییها 16 روز تعطیل رسمی (مناسبتی) دارند که 104 روز تعطیلی آخر هفته نیز به آن اضافه میشود. نکته جالب دیگری که در مورد ساعات کاری کارگران ایرانی وجود دارد، نیمه تعطیل بودن روز پنج شنبه است. در واقع به نظر میرسد ایران، تنها کشوری در جهان باشد که یک روزه نیمهکاری-نیمهتعطیل داشته باشد. اینها همه در حالی است که در برخی از کشورها مانند بریتانیا، صحبت از افزایش تعداد روزهای تعطیل در هفته به سه روز در هفته نیز شنیده میشود و پژوهشها برای کاهش روزهای کاری به سه روز و حدود 32 ساعت در هفته، در بسیاری از کشورهای توسعهیافته آغاز شده است. با این همه، به نظر میرسد سر زلف افزایش گردش مالی صنعت گردشگری را نباید تنها به افزایش تعداد روزهای تعطیل در هر سال گره زد و باید سراغی نیز از بازده و بهرهوریکار گرفت.
- ۹۶/۰۴/۱۳